Gehoord, gezien, gelezen en gedacht

Maand: mei 2020

Aanraken

Al worden heel langzaam de maatregelen versoepeld, het blijft lastig elkaar niet aan te mogen raken, niet even een arm om iemand heen te slaan. Het lijkt zo ver weg, de tijd dat dat kon. Als ik nu een film of reportage zie waarin mensen wel dicht bij elkaar zitten, heb ik bijna de neiging te roepen dat dat niet mag… helpt ook echt, roepen naar de televisie. Het lijkt er op dat het niet aanraken al behoorlijk ingeburgerd is. Die anderhalve meter blijf ik lastig vinden.

Ter lering en vermaak een liedje!

OER

In de afgelopen dagen las ik het boek OER. Het grote verhaal van nul tot nu, is de ondertitel. Geschreven door Corien Oranje, Cees Dekker en Gijsbert van den Brink. Een theologe/schrijfster, een nanobioloog, en een hoogleraar theologie. In dit boek(je) gaat het over hoe de geschiedenis van de aarde gebeurd zou kunnen zijn. Met als uitgangspunt niet het scheppingsverhaal uit Genesis, en wel de gedachte dat alles uit evolutie is ontstaan. Echter niet een evolutie met een spontane oerknal en dan verder, wel een evolutie door een doordacht scheppingsplan en onder “redactie” van God.
( Evolutie is het biologische begrip waarmee het proces van verandering in alle vormen van leven van generatie op generatie wordt aangegeven. Evolutie kan worden gedefinieerd als de geleidelijke verandering in populaties door overerving met variatie en natuurlijke selectie. bron: wikipedia.)

In de eerste hoofdstukken wordt verteld hoe het heelal is ontstaan. Ik zeg dat nu in een zin, uiteraard is het veel uitgebreider. Ik weet totaal niets over hoe en op welke manier,  alles ontstaan zou zijn door evolutie. Voor mij is dit dus nieuwe geschiedenis.

De hoofdpersoon in het verhaal is Proton. (de naam betekent begin, hij is onderdeel van een atoom) Als onderdeel van een atoom is hij steeds opnieuw onderdeel van grotere gehelen, het hele boek door. Nadat uit de doeken is gedaan hoe de aarde ontstaan is, volgt de geschiedenis zoals we die in de bijbel lezen. Opnieuw gezien vanuit het gezichtspunt van Proton. Hij maakte zelfs de openbaring van Johannes mee. Het boek eindigt met een verhaal over een ruimtevaartcapsule. Astronauten cirkelen rond de aarde. Ze vertellen aan elkaar dat er een tijd was waarin de aarde ineens veel schoner was. Dit kwam door een of ander virus dat over de aarde raasde, waardoor allerlei zaken stil kwamen te liggen…..

Ik heb dit boek in een paar dagen uit gelezen. Het is leuk en boeiend geschreven, het perspectief is knap gevonden en uitgewerkt. Of het eerste deel van het verhaal “klopt”, geen idee. Ik werd geraakt door het tweede deel dat de bijbelse geschiedenis vertelt. Ik ken de verhalen, de bijbelboeken. In dit deel raakte me (opnieuw) de trouw van God. Het geduld dat Hij met de mensen heeft, de liefde die Hij laat zien in zijn trouw. Dat vond ik hartverwarmend.

Christen zijn en denken over evolutie is een combinatie die een aantal jaren absoluut niet kon. Ik ben opgegroeid met het scheppingsverhaal. Met daarbij de waarschuwing: laat je dit los, dan laat je de bijbel vallen. Het hellende vlak verhaal.

Het bijzondere van dit boek is dat het het verhaal zoals verteld in Genesis, de eerste hoofdstukken, loslaat en tegelijk de hand en de liefde van de Schepper heel duidelijk laat zien.
Op 14 mei is het eerste exemplaar uitgereikt, inmiddels is een tweede druk in de maak. Ik las een lovende recensie in het Nederlands Dagblad en een nog lovender recensie in Trouw. Dat kopt: “Het briljante Oer zou zomaar eens het beste theologische boek van het jaar kunnen worden.”
Ik denk dat dit een boek is dat  best veel stof doet opwaaien. Ik ben benieuwd hoe het eruit ziet als het stof weer is neergedaald!

Weerzien

En dan stap je weer naar binnen, na ruim twee maanden, alsof je er gisteren nog was…. Dat gebeurde gisteren. De begroeting was onwennig. Hallo allemaal, daar bleef het bij. Iets met corona enzo.

Het was fijn om weer bij schoondochter en kleinkinderen te zijn. Ik mocht assisteren/ toezicht houden of wat het ook was, bij het maken van het schoolwerk, zodat hun moeder boven rustig kon werken.

Ik ben weer bij met spelling, rekenen, begrijpend lezen in groep vier en zes. Het schoolwerk was in een ochtend gepiept. De ene leerling had meer te doen dan de andere leerling, de ene leerling was ook wat meer gemotiveerd dan de andere. De een vond een boek, waaruit wel 30 minuten gelezen moest worden, saai. Dertig minuten oma, belachelijk! Wat een saai boek, geen uitdaging. Ik doe het niet, ik ga de Donald Duck lezen. Nadat we tot de conclusie kwamen dat daar misschien evenmin veel uitdaging in zat, en vervolgens bleek dat dertig minuten gewoon dertig  minuten zijn, ook bij oma’s, werd er soort van gedwee gelezen. Natuurlijk hielden we ook een pauze, en volgens de kinderen was dat een schermpauze. Hetgeen betekent dat je juist dan op je schermpjes zit. Zo hobbelden we de lesdag door. Ik leerde veel, en hopelijk de kleinkinderen ook nog wat. Na de lessen gingen we nog naar buiten, touwtje springen, elastiek twisten, ik wist niet dat dat nog gedaan werd! Na al deze inspanningen aten we nog een ijsje en was de dag alweer voorbij.

Mijn respect voor alle thuiswerkende en dan ook nog onderwijzende ouders is enorm! In mijn beleving is het (bijna) niet te doen om je kinderen te begeleiden met hun schoolwerk, en ook nog zelf je werk te doen. Applaus voor de ouders! En de mensen op de scholen die zich zo inzetten om mooie lespakketjes te maken voor de kinderen. Bedankt!

Achterom kijken

In de afgelopen week was het twintig jaar geleden dat een wijk in onze stad in de as werd gelegd. Een opslagplaats voor vuurwerk ontplofte, waardoor is nooit opgehelderd. Drieëntwintig mensen stierven door deze brand, zo’n duizend mensen raakten (lichamelijk) gewond. Die dag was een stralende dag, het was erg warm, straten en terrassen waren vol. Doordat zoveel mensen al buiten waren is het aantal slachtoffers relatief laag gebleven. De vuurwerkramp is en blijft een grote wond in de stad, ook al is de wijk herbouwd en lijkt het of het leven is herpakt.

Voor ons was de ramp schokkend, we weten allen in ons gezin nog wat we deden op het moment van de ramp.De angst en de paniek heeft alleen allernaaste deels meegemaakt. We waren daar in de buurt aan het wandelen en hij wilde ‘even’ een brand zien, toen de rookwolken zichtbaar werden. Overige beelden kennen we van de tv. De stille tocht liepen we als gezin mee.

Maar dichterbij dan dat kwam het niet. Een paar dagen later werd onze aandacht naar binnen gekeerd, doordat een van de zonen ernstig ziek bleek en met spoed in het ziekenhuis werd opgenomen. Uiteindelijk viel de diagnose mee, een relatief onschuldige ziekte die door een erfelijke bloedafwijking zeer versterkt werd. Dit werd pas na een week duidelijk, en als er in de eerste dagen alleen maar onderzoeken gedaan worden die een dodelijke ziekte uit kunnen wijzen, dan zijn dat barre tijden. (het is allemaal goed gekomen en met die bloedafwijking valt prima te leven)

Voor ons is zo de vuurwerkramptijd een dubbele tijd. We keken deze week naar een documentaire. (na de klap). Behalve dat was er niet zo heel veel te zien en mee te maken omdat de herdenking in zeer kleine kring moest.

Het tweede terugkijken was gisteravond. Het afscheidsconcert van Elly en Rikkert Zuiderveld. Na vijftig jaren in het vak, is het tijd om te stoppen. We hadden kaarten voor een van de afscheidsconcerten. Die niet doorgingen. Internet is onze grote vriend in coronatijden, en daardoor konden we alsnog kijken. Wat een mooi en bijzonder concert. Wat een mooie en bijzondere mensen is beter. Muziek met een lach en een traan, vlijmscherpe teksten soms. Ik was geraakt en ontroerd door de mooie teksten, warme muziek, warmte in en bij de begeleidingsgroep.

Elly en Rikkert, ik geloof dat ik hun muziek al kende voor ze tot geloof gekomen waren. Daarna heb ik hen deels gevolgd. De kinderliedjes zijn het meest bekend voor mij. Al fietsend zongen jongste zoon en ik “Jezus is de goede herder”. Oude tijden, mooie tijden. Ik merkte gisteravond dat ik een tijd uit hun carrière gemist heb, hoorde ineens liedjes die ik niet kende. Zo wordt een afscheid een hernieuwde kennismaking! Het voelt als een afsluiting van een tijdperk. Een afscheid. Met een traan.

Kerk en corona

Eerlijk gezegd weet ik niet precies meer in welke week van het corona gebeuren we zijn beland. De dagen en weken rijgen zich een beetje aaneen, vooral nu ik niet meer werk. Het is zoals het is. Dat is ook wel zo, maar soms is het lastig dat het zo is.

Inmiddels zijn kerkdiensten online het nieuwe (ab) normaal. Hebben we thuis avondmaal gevierd. Genieten we iedere zondag opnieuw van een creatieve actie van onze koster, kunnen we iedere week bemoedigd worden door een meditatief moment. Een anonieme bloemengever uit de gemeente (?) bereikte ook ons huis, waarvoor nogmaals dank.

In kranten en social media blijven theologen over elkaar heen buitelen. De discussie over het avondmaal hebben we denk ik wel zo ongeveer gehad. Het volgende gesprek ging over het al dan niet dopen in deze tijd. Uiteraard zijn daar weer verschillende meningen over te ventileren. Naarmate het langer duurt voor we weer naar de kerk kunnen wordt het wel wat urgenter. Ik kwam diverse suggesties tegen: ouders zelf laten dopen, wel in de kerk, de dominee die doopt gekleed in een beschermend pak, zoals op de IC. Of een stok met schelp gebruiken door de dominee. Of even de adem inhouden tijdens de doop, dit omdat vooral bij het ademen de kans op verspreiding van het virus het grootste is. Of thuis door de ouders laten dopen.

illustratie afkomstig uit Nederlands Dagblad

Aan originaliteit in ieder geval geen gebrek. Na deze problemen is nu nog een probleem opgedoken. Zingen schijnt het ultieme virusverspreidingsmiddel te zijn. (Ik las vandaag in Trouw een alarmerend verhaal over een koor waar heel veel mensen besmet raakten, begin maart, toen alles nog kon en mocht)

Het is mogelijk om binnenkort toch weer kerkdiensten te houden, met een klein aantal mensen. Zingen in de kerk is niet zo heel gezond en zou afgeraden/ verboden kunnen zijn. Het Nederlands Dagblad had onlangs een pagina meningen over kerkdiensten zonder zingen. Ook hier was verdeeldheid.  God gebiedt ons te zingen, vertelde iemand. Een ander proclameert door het zingen dat God koning is. Een kerkdienst zonder zang is bijna niet voor te stellen. Er is weer iets nieuws om ons mee bezig te houden. Het zijn vooral theologen die hierover schrijven (en twitteren). Ik ga uit van hun goede bedoelingen en het serieus bezig zijn/ denken over doop/ avondmaal in deze tijd. En toch puzzelen deze dingen me. Zijn dit nou de zaken waar we ons nu druk over moeten maken?

Gisteren lazen we uit Exodus 19. Het volk Israël is Egypte uitgetrokken, heeft al een reis door de woestijn gemaakt, en gaat de wet ontvangen. God gaat in gesprek met het volk, met Mozes als boodschapper. Gods heiligheid staat voorop. Het volk moet zich reinigen en rein blijven. God zegt hier (vers 6): een koninkrijk van priesters zul je zijn, een heilig volk. Petrus herhaalt dit in zijn brief, ook hij zegt: u bent een koninkrijk van priesters, een heilige natie. Ik vraag me dan af in hoeverre we priesters mogen zijn als in kerken alles alleen door predikanten gedaan wordt.

Door dit hele gebeuren  verlang ik terug naar de tijd van Urban Expression. Terug naar de basis van het kerk-zijn in een pioniersgemeente. De tijd dat we daar actief lid van waren en eigenlijk de mooiste avondmaalsvieringen meemaakten. Gewone broodjes, waar we stukjes vanaf scheurden en het elkaar gaven met de woorden: Christus is ook voor jou gestorven. Nooit kwam het meer binnen bij mij dan die keren. Of die enkele keer dat we binnen ons eigen team avondmaal vierden, omdat het in onze beleving in de kerkelijke gemeente niet meer mogelijk was. We vierden avondmaal met ons zespersoons team. Indringend en dichtbij.

Het is niet mijn bedoeling een theologische discussie over ambten aan te zwengelen. Ik verbaas me over alle energie die gestoken wordt in het nadenken over hoe en wat. Waar blijven onze handen uit de mouwen? En deze laatste vraag stel ik net zo goed aan mijzelf!

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema gemaakt door Anders Norén