Gehoord, gezien, gelezen en gedacht

Maand: oktober 2021

Herinneringen

Wij hadden bedacht dat het leuk zou zijn om met (twee) kleinkinderen naar een concert van Trinity te gaan. Dat leek de kinderen ook een goed plan. Een van beiden was al eens eerder mee geweest en herinnerde zich dat nog. Jammer genoeg werd hij ziek en ging het feest voor hem niet door. We gingen met zijn zusje en haar vriendinnetje naar Zwolle waar het feestje was. De meiden vermaakten zich onderweg prima en wij ook.

Aangekomen bij de kerk (waar het concert was) bleek dat veel kinderen verkleed waren en sommige ouders ook. De mail die daarover ging vond ik net in mijn spambox. Nou ja, ik heb toch geen verkleedkleren meer.

Het was heerlijk om weer naar een concert te kunnen gaan! Om te genieten van muziek en te genieten van de meiden die plezier hadden. Het was vrolijk. Vrolijk met een ondertoon. Trinity is ambassadeur voor Tearfund en daar maakten ze reclame voor. Goede timing, er werden heel wat antwoordkaarten ingeleverd.

Een andere ondertoon was dat de kinderen van Kinga Ban enkele liedjes (mee)zongen. Indrukwekkend was het liedje “Herinneringen” dat ik al de hele week in mijn hoofd heb. Herinneringen om van te zingen, herinneringen aan een moeder die er niet meer is. Het was heel bijzonder dat de dochter, Ike, echt op anderhalve meter afstand van ons stond te zingen. Zo mooi! En zo zichtbaar de dochter van Kinga.

Herinneringen, je kunt ze (bewust) maken, je kunt ze krijgen. Je staat er niet altijd bij stil dat iets, een gebeurtenis, een concert, een herinnering is. Mees wist zich het vorige concert nog te herinneren. Dat was een herinnering van hem, samen met ons (mee)gemaakt. Dit concert was een herinnering voor Floor en vriendinnetje. Het is fijn als je “gewoon” herinneringen kunt maken, het is zwaar als je bewust herinneringen moet creëren.

FBIvsMLK

Vanmiddag ging ik weer eens naar ons filmhuis. Voor de eerste keer ergens naartoe waar de QR code gescand werd. De belangstelling voor de documentaire over Martin Luther King jr en de FBI was minimaal, er was nog een andere bezoeker. Jammer, want het is beslist de moeite waard.

Een documentaire, grotendeels in zwart-wit. Op veel fronten zwart wit. Witte mensen tegen zwarte mensen, goed tegen fout en niets ertussen. Indrukwekkende beelden van de lange mars naar Selma. Indrukwekkende beelden van negers/ zwarte mensen, afro-amerikanen, (of wat de juiste aanduiding ook mag zijn) die stilzwijgend met borden om hun nek lopen. Borden met de tekst: ik ben een man. Ja, wat anders denk ik. Het is nog wel de tijd dat mensen van kleur alleen in bepaalde delen van de bus mochten zitten. Burgerrechten voor hen bestonden nog niet zo lang.

De documentaire vertelt de opkomst van MLKjr tot zijn dood. Maar vooral de strijd van de FBI tegen hem. Een strijd waar ik nu niets van begrijp, maar die toen gerechtvaardigd leek. De grote angst van die tijd, (zestiger jaren) was voor het communisme. De redenering was dat MLK communistisch was en het zwarte deel van de bevolking zou ophitsen en dat de macht overgenomen zou worden. Alles werd in het werk gesteld om MLK in een kwaad daglicht te stellen.

Als je hier anderhalf uur naar zit te kijken is het een beangstigend geheel. De macht van instituten, het zwartmaken, de achterdocht enerzijds. De rust, vooral in de eerste jaren, de geweldloosheid die gepreekt werd, het vasthouden aan principes daar tegenover. Er speelden veel meer dingen een rol. Persoonlijke rancune bij de baas van de FBI, jaloezie, angst om je plek kwijt te raken. MLK was geen heilige, getuige zijn (vele?) overspel. Wel een man die gegrepen was door een ideaal. Waar hij uiteindelijk voor stierf, laf vermoord vlak voordat er een grote mars zou plaatsvinden.

Ik vond het een indrukwekkende kijkervaring. Mensen waar op neergekeken wordt, die niet meetellen. Wat dat betreft is er niet zoveel veranderd. Mensen zijn zo bij voorbaat schuldig verklaard. In de film klonk de vileine vraag: “Hoe komt het dat van alle immigranten in Amerika juist de Afro-Amerikanen zo in armoede leven? Dat klinkt als: je moet je invechten, zoals  hier in ons land klinkt. Het logische antwoord op deze vraag was: zij zijn geen immigrant maar als slaven hier naar toe getransporteerd en zijn al die jaren minderwaardig behandeld.

Ik heb weer wat om over na te denken. Het is een mooi tijdsbeeld met muziek uit die tijd. Aanrader dus! (de docu is ook via youtube te vinden)

NGK

logo NGK Enschede

Toen ik een jaar of twaalf was verscheen de “Open brief”. Gereformeerden die van mijn leeftijd zijn weten wat daar mee bedoeld wordt. Ik denk dat onze eigen kinderen geen idee hebben waar ik het over heb. De brief die een storm die al opkwam tot een soort orkaan maakte. Ik begreep niet goed waar het over ging, al ‘wist’ ik heel goed dat het geen goede brief was. Al raakte ik wel in verwarring toen  ik vanaf onze (vrijgemaakte) preekstoel hoorde dat een van de schrijvers van die brief zeer van harte welkom was op onze preekstoel. (de schrijver was geschorst of uit het ambt gezet)

Het was de tijd van stellige waarheden. Je was goed of fout, en gelukkig waren wij goed. Ik kan me niet meer herinneren of er in ons gezin veel over gesproken werd. Wel las ik alle synodeverslagen die toen nog zeer uitgebreid in de krant stonden. Er kwam een scheuring in het kerkverband, en zo kreeg je de termen: “binnen” en “buiten” verband. Onze plaatselijke kerk scheurde niet.

Ik ging in Enschede naar de mulo. Daar was de scheuring veel heftiger en ontstond een redelijk grote “buitenverband” kerk. Op school waren ook docenten die buiten het kerkverband raakten. Ze mochten volgens mij gewoon aanblijven. In mijn vriendinnenclubje bestond ook binnen en buiten. Ik mocht wel bij een vriendinnetje logeren en met haar mee naar de kerk. Geen probleem. Ik snapte het probleem ook niet zo goed, waarom kun je geen vrienden zijn of blijven? ( nog niet zolang geleden hoorde ik dat in die tijd het soms verboden was met elkaar om te gaan…)

Wij waren en bleven vrijgemaakt, zowel mijn ouderlijk gezin als wijzelf in ons huwelijk. Er waren tijden dat ik naar de Nederlands Gereformeerde kerk ging, in sommige tijden en omstandigheden wilde ik geen bekenden zien en wel heel graag naar de kerk. (en internet was nog niet uitgevonden) Ik voelde me er wel thuis, maar de rest van het gezin wilde blijven waar we waren. In latere jaren nam ik deel aan samensprekingen tussen de vrijgemaakte en christelijke gereformeerde en de nederlands gereformeerde kerken. (de kerken die voorheen buiten verband genoemd werden, heten nu Nederlands Gereformeerd). Ik was een van de weinige vrouwen in die club. De samensprekingen waren soms moeizaam, geen idee of er nog echt oud zeer zat, of dat het te vroeg was.

Op enig moment stopten die samensprekingen. Verschil van inzicht over hoe de Bijbel te lezen, het besluit vrouwen toe te laten tot ambten,  verschil in cultuur, er speelden diverse zaken met en door elkaar. Ikzelf stortte me op andere dingen en was al gestopt met deelnemen aan deze gesprekken. Wij keken een heel andere kant op en verloren soms het kerkelijke gebeuren wat uit het oog.

We vertrokken kerkelijk naar Hengelo, en nu dus weer terug naar Enschede, naar de Nederlands Gereformeerde kerk. Hadden we dat vijf jaar geleden niet al kunnen doen? Dat had gekund, maar de NGK zat toen niet zo in ons zichtveld. Doordat we in Hengelo op een koor zitten/ zaten hadden we al wat ingang en dat zou vanzelf wel meer worden, zo dachten we. We sudderden wat in Hengelo, merkten dat het moeilijk was om te landen. Vervolgens stel je jezelf dan ook afstandelijk op en zo drijf je een beetje weg. Ik had het gevoel dat ik in coronatijd net zoveel contacten had als buiten coronatijd.

Toen in de Nederlands Gereformeerde kerk alhier twee nieuwe predikanten kwamen die ik beide (een beetje) kende, begon er, vooral bij mij, wat te borrelen. Dat geborrel leidde er uiteindelijk toe dat we besloten naar de NGK te gaan. Ik zag dat deze kerk een groene kerk is, daar werd ik blij van. Bovendien is het hele gesprek over vrouwen en ambten hier niet meer aan de orde en ook dat maakte me blij. Al met al voor ons genoeg redenen om deze stap te zetten. Om weer op de fiets naar de kerk te gaan is heerlijk! Tot nu toe hebben we zeker geen spijt, al vind ik de gedachte dat ik nu Nederlands Gereformeerd ben soms nog bijzonder. En de “fouten” die ik vroeger zo zeker zag? Ik ben niet meer zo op zoek naar waarheid en stelligheid, ik ben op zoek naar mensen om mee om te gaan, om samen te zoeken hoe we God kunnen dienen in een rare wereld.

Michazondag

Gisteren hadden wij in onze kerk al de Michazondag. Die is eigenlijk op 17 oktober, maar dan is het in deze regio herfstvakantie. Ik kan me niet goed herinneren of ik eerder op deze manier een Michazondag meemaakte. Vorig jaar was de collecte voor Micha, dat weet ik nog wel.

Met een aantal mensen had ik rond de tafel gezeten om deze dienst voor te bereiden. Dat was mijn eerste activiteit in onze nieuwe gemeente, sinds een paar maanden zijn we lid geworden van deze kerk. Over het hoe en wat vertel ik misschien een andere keer wel.

De Michazondag. De preek ging over deze tekst:

‘Wanneer je de graanoogst binnenhaalt, oogst dan niet tot aan de rand van de akker en raap wat blijft liggen niet bijeen. En wanneer je bij de wijnoogst druiven plukt, loop dan niet alles nog eens na en raap niet bijeen wat op de grond is gevallen, maar laat het liggen voor de armen en de vreemdelingen. Ik ben de HEER, jullie God.’

Leviticus 19:9-10

Op vier punten werd dit uitgewerkt. We kregen een mooi aantal dingen mee om over na te denken of mee aan de slag te gaan. Ik zit zelf wel eens te puzzelen over wat je geeft. Ik ruim mijn kast op en heb kleding “over”. Omdat ik er op uitgekeken ben, of er uitgegroeid ben, (erin groeien gebeurt veel minder, helaas). Die kleding gaat naar de kledingbank. En ik heb vervolgens de mogelijkheden weer iets nieuws te kopen. Zo geef ik dus mijn afdankertjes. Dan toch maar geld geven aan de kledingbank? (mijn vraag is meer: in hoeverre geef ik echt?)

Mooi vond ik hoe het beeld van jouw akker werd  uitgewerkt. Dat is meer dan wat je ziet of denkt. Wij/ ik leven vanuit een soort vanzelfsprekendheid. Het is “logisch” dat je na verloop van tijd een nieuwe telefoon of laptop of wat ook ‘nodig’ hebt… dat kinderen met gevaar voor eigen leven in mijnen werken om de benodigde materialen te delven, dat vergeet ik liever. Dat zoveel anderen werken voor mijn gemak is ook over de grenzen van je eigen akker gaan, zo leerde ik.

Nu zijn deze dingen niet totaal onbekend voor mij, maar tussen gedachte en vervolgactie gaapt nog wel eens een kloof. En wil je er altijd zo diep over nadenken? (antwoord: nee)

Een onderwerp als dit kan al heel snel in een soort moraalpreek verzanden, dat was dit gelukkig niet. Ik ervaarde het maar weer eens als een goede eye-opener.

In de afgelopen week konden we een korte vragenlijst invullen, met gewetensvragen: hoe vaak per week eet je vlees? of ga je onder de douche? Hoeveel kledingstukken heb je in september gekocht? Het was de bedoeling van de quiz dat we raadden wat het vaakste voorkwam. Bijvoorbeeld: het grootste aantal inzenders gaf aan 4-5 keer per week vlees te eten.

Na de dienst was er een boekenruilbeurs en stekjes beurs. Het is me gelukt met één boek minder thuis te komen dan dat ik meegenomen had. Ooit leer ik het!

Mooie dienst, mooi om zo weer aan het denken en werken gezet te zijn. Het is onze bedoeling het niet alleen bij deze zondag te laten, maar meer bewust bezig te zijn met de natuur. We zijn (al) groene kerk. En het plan is op 6 november als het natuurwerkdag is met een groep van de gemeente mee te doen.

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema gemaakt door Anders Norén