Gehoord, gezien, gelezen en gedacht

Maand: oktober 2023

Golda

Ik blijf nog een beetje in midden-oosten sferen hangen. Hoe kan het ook anders, nu de gebeurtenissen daar het nieuws beheersen. Vorige week zag ik de film Golda. Niet meer te zien in ons eigen stadje, dan maar een paar stadjes verderop. Met dank aan de “vrijreizen” dagen van NS.

In een soortgelijk filmhuis als waar we hier meestal naartoe gaan, zag ik de film. Samen met tien anderen. Zo jammer dat filmzalen zo leeg zijn. Ik heb zeer geboeid zitten kijken. De film gaat over de oorlog in 1973 tegen Israël. Op Jom Kippoer, (grote verzoendag) vielen Egypte en Syrië Israël binnen. Het land was totaal overrompeld. Golda Meïr, toen premier, moest beslissingen nemen. We zien vergaderingen met de regering, en met legerofficieren. Hoe te handelen? Landkaarten werden uitgerold op de tafel, luchtfoto’s getoond. Vergeleken met nu was het bijna primitief te noemen.

In die  vergaderingen zag het blauw  van de rook, met Golda als kampioen roker. Een en al stress en spanning. Ook toen wilden de aanvallers Israël van de kaart vegen. De eerste dagen waren zeer hachelijke dagen. Uiteindelijk schiet Amerika te hulp en dat verandert de strijd. Na deze oorlog treedt Golda Meïr af en ze sterft vier jaar later. Ze leed aan kanker en in de film is te zien hoe ze tussen de bedrijven door bestralingen onderging.

Het is boeiend om te zien hoe zij de toenmalige minister van buitenlandse zaken van Amerika (Henry Kissinger) weet om te praten (voor zover het gebeurd is zoals het gefilmd is) Of hoe ze omgaat met de hoge heren van het leger. De aantallen slachtoffers van de oorlog schrijft ze in een boekje. Ze beseft heel goed de gevolgen voor het leger en de bevolking. Het was een zaak van leven of dood, van voortbestaan als natie of vermorzeld worden.

In de recensie van deze film in het Nederlands Dagblad werd als minpuntje genoemd het ontbreken van actie. Het klopt dat je geen oorlogsscènes  te zien krijgt. Wel hoor je de strijd en dat vond ik al heftig genoeg. Ik was in die tijd druk bezig met mijn opleiding tot verpleegkundige, mijn beginnende relatie met allernaaste. Kortom, mijn wereld was niet supergroot en destijds kwam nieuws veel minder dichtbij. In die tijd kwamen ook de autoloze zondagen. Noodzaak omdat de olievoorraad bevroren werd. Beelden hiervan zijn nog op internet te vinden.

En nu wordt er nog steeds gevochten in Israël en vooral Gaza. Gevechtsacties gericht tegen Hamas met grote gevolgen voor de Palestijnen. Gisteren kwam nieuws binnen over het lot van een van de gegijzelden. Een nachtmerrie. Wie kan hier goede beslissingen nemen? Wie is wijs? En in veel landen zijn demonstraties, helaas veelal anti-Israël. Komt het ooit goed? En wat is dan goed?

In 2018 is onderstaand filmpje gemaakt. Indrukwekkend. Maar ook hierbij vraag ik me af of dat nu nog gemaakt zou kunnen worden of dat er inmiddels zo onwijs veel strijd is geweest dat ook dit niet meer mogelijk is.

Luchtalarm

Het bijbelboek Openbaring vind ik een moeilijk boek, ook al heb ik er veel over mogen leren tijdens mijn opleiding Kerkelijk werk in Zwolle. Als je een docent hebt die op dit boek gepromoveerd is, is dat niet zo vreemd. Toch blijf ik het een lastig/ moeilijk boek vinden. Vooral in tijden waarin de ene na de andere oorlog uitbarst en natuurrampen al bijna geen nieuws meer zijn. Wat betekent dit alles?

Aflopen zondag lazen we enkele delen uit de Openbaring. Eerst uit hoofdstuk 8, over zes bazuinen. Heftige dingen worden daar beschreven. Een engel blaast op een bazuin en dan gebeurt er van alles. Een derde deel van de aarde brandt af en een derde deel van het groen. Nog een engel met een bazuin en het water wordt bitter als alsem. Er wordt een berg waar de vlammen uitslaan, in de zee gegooid.

Daarna lazen we uit hoofdstuk 9 vers 20 en 21, waar staat dat de mensen die deze plagen overleefden hun eigen goden bleven volgen. Ze braken niet met hun slechte leven.

De preek ging over Openbaring 14 vers 6 en 7:
Toen zag ik opnieuw een engel, die hoog in de lucht vloog. Hij had een eeuwig evangelie, dat hij bekend moest maken aan de mensen op aarde, uit alle landen en volken, van elke stam en taal. 7Luid riep hij: ‘Heb ontzag voor God en geef Hem eer, want nu is de tijd gekomen dat Hij zijn oordeel zal vellen. Aanbid Hem die hemel en aarde, zee en waterbronnen geschapen heeft.’

Tja, wat betekent dit nu allemaal? En wat voor beelden hebben wij, heb ik, bij deze teksten? Natuurlijk heb ik over al die plagen gelezen, uit hoofdstuk 8. Het leek me iets abstracts, woorden zonder echte beelden, gevoelens. Tot in de preek gezegd werd: de regenwouden worden gekapt, bomen verdwijnen in grote aantallen. We horen over vulkaanuitbarstingen, over aardbevingen. We vervuilen het water, de oceanen zijn bezaaid met plastic, door overbevissing raken de zeeën leeg. Allemaal acties van onszelf. Maar door deze acties is er al heel veel groen verdwenen, water ondrinkbaar geworden. Dat wat voorzegd werd gebeurt. En het gebeurt omdat wij mensen zo hechten aan veel. Het is wrang om te bedenken in andere delen van de wereld veel schade ontstaat omdat wij hier in het westen zoveel spullen en voedsel “nodig” hebben….

Deze uitleg kwam wel binnen! Bijzonder ook wel om die beide verzen uit hoofdstuk 14 te lezen: aanbid Hem die hemel en aarde, zee en waterbronnen geschapen heeft. God die alles maakte, zo luidt een kinderliedje, dat eindigt met: zorgt ook voor mij. Dat God zorgt staat vast en er valt niets uit zijn hand, al is dat soms moeilijk te geloven. Niet voor niets staat dit zo in de bijbel, is dit aan ons gegeven. Dat God alles geschapen heeft, dat wij voor de schepping mogen zorgen. Dat dat op een rechtvaardige manier moet. Nadenken over wat je koopt, wat je eet, hoe je reist. Werk aan de winkel en tegelijkertijd rust vinden bij God.

Ik vind het soms wel makkelijk om soms de kop in het zand te steken en niet te hoeven zien en denken. En dan ineens word je weer geconfronteerd met veel dingen tegelijk. Zoals deze preek. Overigens hier terug te kijken: https://www.youtube.com/watch?v=eyqXQndQ8RU  Aan het einde van de dienst zongen we een lied van Sela: een toekomst vol van hoop. Fijn om hiermee de kerk  uit en de week in te gaan.

In deze afgelopen week waren we in het Rijksmuseum Twente. Daar is een tentoonstelling met de titel: Van wie is het (platte) land? We zien allerlei ontwikkelingen in het platteland. Oorspronkelijk bedacht en aangeprezen als vooruitgang. Inmiddels kantelt dat beeld. Het is een zeer afwisselende tentoonstelling, met schilderijen, beelden, verhalen, stellages. Schokkend af en toe. Schokkend om ook hier te zien hoe de mens de aarde niet alleen gebruikt maar ook misbruikt en uitput.

<– een van de stellages die te zien zijn.

 

 

Waar te beginnen?

Morgen ben ik dienstdoende ouderling en mag ik voorgaan in gebed. Het gebed voor kerk en wereld. Ik schrijf het uit, omdat ik (nog) niet de vrijheid heb om zo, spontaan, te bidden. De hele dag ben ik er al in gedachten mee bezig. In grote lijnen weet ik wat er in de gemeente speelt en waarvoor gebeden en gedankt mag worden. Maar dan verder.

Hoe bid je voor de strijd in het midden oosten? De hele afgelopen week was het daar hels. Een uitbarsting van het kwade, gericht op vernietiging, over en weer. Bruut geweld. Ellende. Wat gebeurt er als grote mogendheden zich daadwerkelijk in de strijd mengen? In ons land is het (tot nu toe) een verbale strijd, die ook heftig is. Iedereen heeft een mening en waag het niet om oneens te zijn met mijn mening. Zeg je iets over Israël, dan moet je toch zeker iets over Palestijnen zeggen. Zeg je iets over Palestijnen dan moet je ook iets over Israël zeggen. Zo houden we elkaar bezig en zo blijven mijn gedachten malen. En komen vragen op. Wat betekent dit alles?

Gisteren gingen zusje en ik naar de brei- en haakdagen in Zwolle. We dompelden ons onder in de wereld van wolletjes en patronen en nog meer wolletjes. Een andere wereld, een vlucht in het veilige. Een dag zonder nieuws.

’s Avonds gingen we naar een concert van Adrian Snell, Alpha & Omega werd uitgevoerd. Opnieuw genoten we ervan. De sfeer was ingetogen. De muziek mooi, en hard. (helaas) Alpha & Omega, het begin en het einde. Jezus die er altijd was en eeuwig zal zijn. Hij zal oordelen. We mogen het in zijn hand leggen. Deze week lazen we uit Openbaring 1, hoe de Here Jezus zich daar laat zien. Zo totaal anders dan het beeld dat wij doorgaans hebben uit (kinder)bijbels. Jezus zoals Hij in Openbaring getekend wordt: met witte haren, ogen als een vlammend vuur. Zijn voeten gloeiden als brons in een oven en zijn stem klonk als het geluid van machtige watermassa’s. Uit zijn mond kwam een scherp, tweesnijdend zwaard en zijn gezicht schitterde als de felle zon.

Wat een pracht en wat een macht! De Here Jezus als heerser! Wat er ook gebeurt in de wereld, Hij is erbij en dat is troostvol. Aan het einde van het concert (dat helaas niet erg lang duurde) zongen we met z’n allen uit volle borst onderstaand lied. Mooi, heftig, ontroerend.

 

En wat dit alles nu met bidden te maken heeft? Het is een beetje een beeld hoe er van alles in mijn hoofd ronddraait en bezig is om tot een gebed te komen. Mijn gebed is inmiddels klaar en ligt geprint naast de mededelingen voor de kerkdienst. Met dank aan het Nederlands Dagblad, waar ik het laatste “puzzelstukje” voor mijn gebed vond:

Wie heeft wijsheid genoeg om U de juiste dingen te vragen-

meer dan vrede: úw vrede

voor Jeruzalem, voor Gaza, voor Tel Aviv-

om het daarna te leggen

in uw genadige, rechtvaardige, liefdevolle handen?

We weten niet wat we bidden moeten.

Laat uw koninkrijk maar spoedig komen,

en uw wil gedaan worden, op aarde zoals in de hemel.

Breng ons niet in beproeving,

maar verlos ons uit de greep van het kwaad.

Want aan u behoort het koninkrijk,

de macht en de majesteit

In eeuwigheid.

Amen!

 

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema gemaakt door Anders Norén