In de afgelopen week ging ik naar de Intratuin op zoek naar kerstinspiratie. Geen idee wat dat precies is, liep ik daar rond. Samen met vele anderen. Heerlijk zonder winkelwagen. Ik zag onvoorstelbaar veel spullen. Eigenlijk niet te bevatten en te omschrijven. Ik bedacht dat al dat spul ergens gemaakt was, en waarschijnlijk niet in ons land. Daarna vervoerd werd naar Nederland en daarna naar alle Intratuin filialen.

Recent las ik het boek “Rotterdam”, geschreven door Arjan van Veelen. Hoe Rotterdam veranderde in de loop der jaren. Wat er in de havens gebeurt, met al die containers die daar aankomen. Containers boordevol spullen voor ons. Containers die geladen en gelost worden, soms met dodelijke ongelukken tot gevolg. Allemaal spullen, want wij hebben toch zeer regelmatig nieuwe spullen nodig, zo vinden wij. (ik vind dat ook, het kan zo troostrijk zijn iets nieuws te kopen…)

Aan dat boek moest ik denken toen ik in de Intratuin rondliep. Ik zag veel ballen en stallen en meer van die dingen. Gedachteloos uitgestald en vaak gedachteloos gekocht. Dit alles op de dag dat in het nieuws was, dat we onvermijdelijk op een stijging van 2 tot 3 graden afstevenen als we geen drastische maatregelen nemen. Voor mij zijn het soms twee werelden, dat wat je zelf graag wilt of nodig denkt te hebben en dat wat er in het nieuws is. Iets met ver van mijn bed enzo.

Woensdag waren de verkiezingen, dat kan niemand ontgaan zijn. Als grote winnaar een partij die klimaat maar onzin of gekte noemt. Geen windmolens, geen zonnepanelen, gewoon doorgaan zoals het nu is, of zelfs maatregelen terugdraaien. Wat voor wereld wordt dit? Ik sliep die nacht niet lekker. En nog steeds denk ik: waarom? Hoe dan? Waarom op alle manieren “eigen volk eerst”? De liefde die verdwijnt? Zoals al voorzegd in de bijbel? (Doordat de wetteloosheid toeneemt, zal bij velen de liefde bekoelen. Matteus 24 vers 12, maar misschien teveel op de klank af geciteerd)

Maar ook: wie ben ik zelf en hoe sta ik hierin? Wat kan ik doen en vooral: wat kan ik laten? Hoe ga je moedig en vol vertrouwen verder? En ook: hoe komen we samen verder? Als christenen die soms zo hopeloos verdeeld denken en zo makkelijk oordelen? De Christen Unie die zo’n verlies geleden heeft. Zo triest! De foto die vandaag in het Nederlands Dagblad stond: Carola Schouten en Mirjam Bikker samen op de uitslagenavond, geeft met tranen in mijn ogen.

Moed houden, hoe doe je dat? Ik vind het (soms) moeilijk. En heb daardoor de neiging in mijn eigen kleine hoekje te blijven zitten (piekeren). Hoe fijn is het dan om plekken te hebben waar je kunt delen. Gisteren waren we weer in het klooster en ik had een vergadering samen met het leidersteam. Voorafgaand bidden we eerst samen in de abtskapel.  Het gebed begon zo: “Vader, we hebben elkaar nog niet eens in de ogen gekeken, maar we mogen U in de ogen zien en U ziet ons”. Zo mooi en zo gaaf om eerst te bidden en dan te vergaderen/werken.
Ora et labora… Zoals gewoonlijk besloten we het gebed met het samen zingen. Dit keer zongen we:

God heeft het laatste woord!

Ik blijf nog een beetje in midden-oosten sferen hangen. Hoe kan het ook anders, nu de gebeurtenissen daar het nieuws beheersen. Vorige week zag ik de film Golda. Niet meer te zien in ons eigen stadje, dan maar een paar stadjes verderop. Met dank aan de “vrijreizen” dagen van NS.

In een soortgelijk filmhuis als waar we hier meestal naartoe gaan, zag ik de film. Samen met tien anderen. Zo jammer dat filmzalen zo leeg zijn. Ik heb zeer geboeid zitten kijken. De film gaat over de oorlog in 1973 tegen Israël. Op Jom Kippoer, (grote verzoendag) vielen Egypte en Syrië Israël binnen. Het land was totaal overrompeld. Golda Meïr, toen premier, moest beslissingen nemen. We zien vergaderingen met de regering, en met legerofficieren. Hoe te handelen? Landkaarten werden uitgerold op de tafel, luchtfoto’s getoond. Vergeleken met nu was het bijna primitief te noemen.

In die  vergaderingen zag het blauw  van de rook, met Golda als kampioen roker. Een en al stress en spanning. Ook toen wilden de aanvallers Israël van de kaart vegen. De eerste dagen waren zeer hachelijke dagen. Uiteindelijk schiet Amerika te hulp en dat verandert de strijd. Na deze oorlog treedt Golda Meïr af en ze sterft vier jaar later. Ze leed aan kanker en in de film is te zien hoe ze tussen de bedrijven door bestralingen onderging.

Het is boeiend om te zien hoe zij de toenmalige minister van buitenlandse zaken van Amerika (Henry Kissinger) weet om te praten (voor zover het gebeurd is zoals het gefilmd is) Of hoe ze omgaat met de hoge heren van het leger. De aantallen slachtoffers van de oorlog schrijft ze in een boekje. Ze beseft heel goed de gevolgen voor het leger en de bevolking. Het was een zaak van leven of dood, van voortbestaan als natie of vermorzeld worden.

In de recensie van deze film in het Nederlands Dagblad werd als minpuntje genoemd het ontbreken van actie. Het klopt dat je geen oorlogsscènes  te zien krijgt. Wel hoor je de strijd en dat vond ik al heftig genoeg. Ik was in die tijd druk bezig met mijn opleiding tot verpleegkundige, mijn beginnende relatie met allernaaste. Kortom, mijn wereld was niet supergroot en destijds kwam nieuws veel minder dichtbij. In die tijd kwamen ook de autoloze zondagen. Noodzaak omdat de olievoorraad bevroren werd. Beelden hiervan zijn nog op internet te vinden.

En nu wordt er nog steeds gevochten in Israël en vooral Gaza. Gevechtsacties gericht tegen Hamas met grote gevolgen voor de Palestijnen. Gisteren kwam nieuws binnen over het lot van een van de gegijzelden. Een nachtmerrie. Wie kan hier goede beslissingen nemen? Wie is wijs? En in veel landen zijn demonstraties, helaas veelal anti-Israël. Komt het ooit goed? En wat is dan goed?

In 2018 is onderstaand filmpje gemaakt. Indrukwekkend. Maar ook hierbij vraag ik me af of dat nu nog gemaakt zou kunnen worden of dat er inmiddels zo onwijs veel strijd is geweest dat ook dit niet meer mogelijk is.

De zomervakantie is alweer bijna voorbij. In het begin van de vakantie waren Floor en Mees een dagje bij ons. Het was supergezellig. Na allerlei activiteiten buitenshuis was het tijd voor meer rust. We gingen tekenen en kleuren. Floor liep even weg en Mees en ik bleven in alle rust en stilte doorkleuren. Al pratend kwam Floor weer binnen, waarop Mees reageerde: Je doorbreekt de stilte!

De reactie van Floor was: O, was het wel een chille stilte? Mees vond van wel. (ik ook, maar ik vond zijn gevoel hierin het belangrijkste)

Chille stilte. Iets dat wel duidelijk is en moeilijk te omschrijven. Warme stilte komt in de buurt denk ik. Het was hier ook stil. Al een paar maanden. Soms dacht ik: hier ga ik over schrijven en dan kwam er iets tussen of ik vond het bij nader inzien toch niet zo interessant. Of ik kon er niet over schrijven.

En zo ging de zomer voorbij. Een zomer waarin we tomaten in de tuin hadden die maar niet rood worden. Of een appelboom zonder appels.

Een zomer waarin we weer naar New Wine gingen, waar we van genoten. Voorafgaand aan New Wine hadden we een week vakantie. Voor het eerst sinds we met pensioen zijn. En het was heel erg fijn om gewoon een week echt niets te doen! En lekker te fietsen of wandelen of lezen of haken. Hoe simpel kan heerlijk zijn!

Vorige week waren we poortwachter in Nieuw SIon. Gasten ontvangen, naar hun kamer brengen. Soms praatpaal zijn. Veel lopen op een kleine oppervlakte. Aan het eind van de week was het kloosterfestival. Honderd jongeren in tenten en slaapzalen. Ze konden workshops volgen. Ze deden mee met de getijdengebeden, we hadden een volle kerk! Ze hielpen mee in de tuin, in de keuken. Het was goed en mooi!  En vol en druk!

Volgende week begint het gewone leven weer. De eerste vergadering staat alweer in de steigers. M’n tweede jaar als scriba, het nieuwe is er af. En dat geeft ook wel rust. Ook op andere fronten is er meer rust dan in het begin van dit jaar. Chille stilte, ik hoop erop!

Gospel is de naam van een tentoonstelling in Museum Catharijneconvent in Utrecht. Een tentoonstelling met en over gospelmuziek. Te zien vanaf eind september tot 10 april. Het nadeel van zo’n lange tijd is dat ik voortdurend denk dat ik alle tijd van de wereld heb om er naar toe te gaan. Totdat ik me realiseer dat het nu toch echt de laatste week is. Oorspronkelijk zou ik nu weer in Nieuw Sion zijn, bij de paasretraite. Iets waar ik me enorm op verheugde. En wat ik uiteindelijk toch maar cancelde omdat ik een fikse ischias te pakken heb waardoor ik lichtelijk strompelend door het leven ga momenteel.

Maar ieder nadeel heeft z’n voordeel, zo lukte het alsnog om naar Utrecht af te reizen en deze tentoonstelling te bezoeken. Het is leuk om van verre al de muziek te horen! Gelijk in de eerste zaal klonk het “O happy day” je al tegemoet. Een lied dat in de zeventiger jaren populair werd. Een lied dat een bijzondere betekenis heeft, zie hiernaast. Mooi om dan net in deze tijd hier naartoe te gaan. Gisteren heb ik het nog eens extra goed beluisterd.

Wat me vooral trof in de tentoonstelling was de geschiedenis van gospel. Dat het eigenlijk verboden muziek was. Muziek van slaven. Er was best veel ruimte voor de geschiedenis van slavernij te zien en te lezen. Er lag een slavenbijbel in een vitrine. Een bijbel waar het boek Exodus niet in te vinden is. Want stel je voor dat slaven zouden ontdekken dat bevrijding uit slavernij mogelijk is….

We kunnen ons wijze hoofd hierover schudden en ongenoegen uiten over zoveel “domheid”of hoe je het ook maar wilt noemen. Tegelijkertijd vraag ik me af hoeveel wijzer en beter we nu zijn. Het was in ieder geval confronterend, dit stuk van de tentoonstelling.

Er waren beelden uit de tijd van Martin Luther King, onder anderen uit de film Selma.Een boeiende en confronterende film. Er waren beelden van concerten van gospelzangeressen. Niet alleen beelden, ook geluid. Ik zag een beeldje van een zangeres, gemaakt door een Nederlandse kunstenares, Nel van Lith. Zij was bij een concert geweest van Marion Williams, in Carré. Er waren filmbeelden van deze kunstenares te zien waarin ze vertelde hoe onder de indruk zij was van deze zangeres. Zelf had ze niets met geloof. Toch ervaarde ze dit concert als bijzonder. Toen ze thuis kwam had ze “hongerige handen” en ging aan de slag om een beeld te maken. Dat beeldje was eveneens te zien. Ik was vooral geraakt door de term: hongerige handen. Zo mooi: hongerige handen!

Ik vond het een mooie en bijzondere tentoonstelling. Mooi om de muziek te horen. Mooi om de geschiedenis te lezen en horen. Mooi om verbanden te horen (er is een audiotour) tussen pop en gospel en diverse andere muziekstijlen. Ook al vond ik het wel heftig en confronterend soms. Het enorme kwaad. De superioriteitsgedachte van witte mensen. Beschamend en confronterend. Met daarbij de vraag: hoe zou ik zelf in die tijd (van slavernij) gehandeld hebben? Of zou ik denken: ik kan er toch niets aan doen? Zoals ik nu ook weleens denk: wat is mijn invloed op bijvoorbeeld onze aarde?

Genoeg stof tot nadenken. Nu eerst Pasen vieren. Per slot van rekening was het gisteren Goede Vrijdag en mochten we dit lied weer zingen:

En morgen zal het Pasen zijn! Goede paasdagen gewenst!