Categorie: Gehoord/ gezien/ gelezen Pagina 2 van 20

Afgelopen week gingen we naar het Muziekcentrum.

We gingen naar de première van de uitvoering van de Matteus Passie door het Nederlands Blazers Ensemble. Hoe zou dat zijn en hoe zou dat gaan? Behalve de blazers waren er dansers en poppenspelers. Nu is die laatste benaming wat te simpel voor het bijzondere werk van de Duda Paiva Company. Wat hij maakt en doet is echt heel bijzonder.

We vonden het best spannend om naar deze uitvoering te gaan. Zou het wel eerbiedig genoeg zijn? Het gaat tenslotte om een bijbels verhaal, waar je zuinig op moet zijn. (al heb ik gemengde gevoelens bij de hele Matteus cultus) In het boekje dat we kregen las ik dat Duda Paiva twijfelde of hij mee  wilde doen. Hij is opgegroeid in Brazilië en geloof heeft daar een andere status. Bart Schneemann (artistiek leider van het NBE)  daarentegen weet niets van de Bijbel, opgevoed door ouders die tegen religie waren.

Wat we zagen en hoorden…

we hoorden in ieder geval echt mooie muziek! De koralen werden gezongen door een Enschedees koor. We hebben ze wel eens mooier gehoord, eerlijk gezegd. De muziek was erg mooi, de solistische zang ook.

Het begin was heel bijzonder: twee vechtende mensen op het podium (dansers in gevecht) die stopten met vechten op het moment dat ze Jezus zagen. Een heel aparte pop stelde de Here Jezus voor. “Normaal” hoor je de al dan niet gepolijste muziek en bestaat het beeld uit het orkest, koor en solisten. Hier was het beeld de pop die Jezus voorstelde en nog een aantal poppen in de loop van het verhaal. Doordat Jezus zichtbaar was, kwam het lijden voor mij veel dichterbij Veel delen uit het Matteüs evangelie kwamen voorbij. Scherp en herkenbaar. Ontroerend soms, zoals de aria “Erbarme dich”, waar in het poppenspel echte ontferming en bewogenheid te zien viel.

Toen het afgelopen was barstte een enorm applaus los. Bart Schneemann kapittelde de zaal hier een beetje om, na de Matteüs hoor je dat niet te doen. Vervolgens maakte hij de opmerking: Die kruisiging was best te doen, toch? Ai! die deed toch wel pijn. Jammer slot van een indrukwekkende avond.

Op You Tube zijn een aantal filmpjes te vinden over het maken van deze produktie.

Plotseling besef je: we werken niet meer, wat let ons om om elf uur ’s morgens een film te kijken? Niets dus, zo zaten we gisteren rond die tijd voor de tv, te kijken naar de film “Don’t look up”. In de kerkapp was al een soort discussie ontstaan over deze film, nu wilden we het zelf zien.  Een lange film, 138 minuten om precies te zijn.

Het verhaal:

Twee astronomen ontdekken dat een komeet die rechtstreeks op de aarde afkomt. Dit zal over een half jaar gebeuren. Zij proberen dit aan anderen te vertellen, maar er wordt niet zo geluisterd. Het tweetal komt bij de president terecht, (een rol van Meryl Streep die een soort vrouwelijke Trump speelt). Zij is meer met verkiezingen bezig dan met wat er staat te gebeuren met de aarde. De astronomen vertellen hun verhaal in een talkshow, worden ook daar niet serieus genomen. De mannelijke astronoom (een rol van Leonardo di Caprio) laat zich vangen in het net van de presentatrice van de talkshow. De astronomen krijgen te maken met tegenstand, meewarigheid en keiharde commercie en politieke belangen. Dit alles in een wat overtrokken sfeer met soms grof taalgebruik.

De film staat beschreven als satirische sciencefictionfilm. Sommigen willen het als comedy zien, maar echt als comedy zie ik het niet. Ik vond het redelijk schokkend allemaal. Tegelijk vraag ik me af in hoeverre dit een spiegel voor onze tijd is. Het oppervlakkige in talkshows, wat is nieuws en wat niet? Niet te lang, niet te zwaar, en dat soort dingen. Schokkend vond ik de hebzucht: de komende komeet bevat voor biljoenen aan delfstoffen, we hoeven de komeet alleen maar in stukken te hakken en alle goede stoffen rollen vanzelf op aarde….

Dat in stukken hakken mislukt. De komeet komt razendsnel dichterbij en mensen geloven het nu eindelijk en worden bang. Bijna aan het einde van de film heeft de mannelijke astronoom zijn gezinsleven hersteld en bij hun laatste maal bidden ze gezamenlijk dit gebed:

Lieve Vader, Almachtige schepper. We vragen U vanmorgen om Uw genade, ondanks onze eigen trots. Om Uw vergeving, ondanks alles wat onze schuld is. Maar vooral Heer, vragen we U om Uw liefde, om ons te troosten, dwars door deze donkere tijden heen. Wat er ook gebeurt door Uw heilige wil- dat we het tegemoet treden met moed, met een open hart vol ontvankelijkheid. AMEN.

We zaten geboeid naar deze film te kijken. Het taalgebruik was niet altijd prettig om aan te horen. De wereld die getoond werd was schokkend, zoveel macht en zoveel dingen die gedaan werden om macht vast te houden. Overdreven? Onrealistisch? Ik ben bang van niet. De film roept de vraag op hoe je zelf zou reageren als je dit nieuws te horen krijgt. Er wordt gezegd dat de komeet een metafoor is voor klimaatveranderingen. Hoe reageren wij daar op? In hoeverre lukt het om gedrag te veranderen? Hoe machtig voelt een mens zich?

Conclusie: bijzondere film, zette ons weer aan het denken (en hopelijk doen), wijst op verantwoordelijkheden, toch ook wel vermakelijk ondanks de ernst. Tenslotte: ik werd jaloers op de prachtige truien die de vrouwelijke astronoom droeg…. zal ik toch weer eens gaan breien?

’s Morgens om kwart voor elf in de bioscoop zitten… Dankzij een bepaalde ziekte die allerlei bijzondere maatregelen veroorzaakt deed ik dit gisteren.  De zaal was niet erg vol. Behalve ikzelf zat jongste zoon met een collega in de zaal, tot ons beider verrassing. We gingen voor de film Herself.  Een film die in het Nederlands Dagblad vijf sterren kreeg.  Een moeder, Sandra, met twee kinderen ontvlucht haar huis, met de kinderen na de zoveelste keer dat haar man haar mishandelde. Ze vlucht, en komt in een hotel terecht, ze moet op zoek naar een huis. Dat huis is ook in Dublin, waar de film speelt, niet te vinden. Sandra heeft verschillende banen om de eindjes aan elkaar te knopen. Intussen moeten haar dochters regelmatig naar hun vader. Hij probeert Sandra weer in te palmen. Er ontstaat een strijd om de voogdij, die Sandra, met moeite, wint. Sandra wil haar eigen huis gaan bouwen om toch maar ergens te kunnen wonen. Ze wordt afgewimpeld bij de sociale dienst, waar niet eens naar haar geluisterd wordt.

Maar hoe bouw je een huis als je geen geld en grond hebt en ook niet weet hoe te bouwen? Dat lukt allemaal, met inzet uit allerlei onverwachte hoeken. Het huis is klaar, er wordt feest gevierd. Eind goed al goed?

Ik vond het een indrukwekkende film. Niet vaak zit ik met tranen in de ogen naar een film te kijken, hier wel. Ik zag goedheid van mensen, medemenselijkheid, humor. Mensen die onvermoede mogelijkheden hebben en deze willen delen met anderen. Maar ook hoe generaties met elkaar omgaan, hoe dingen van geslacht op geslacht verder gaan, de moeite om die cirkels te doorbreken. Soms de onmacht om ergens uit te stappen. Schokkend was het geweld dat haar ex gebruikte, geweld in woorden en daden. Mooi en ontroerend was het einde van de film. Minpunt: het bij vlagen grove taalgebruik. (maar wel weer “levensecht”)

Vanmiddag ging ik weer eens naar ons filmhuis. Voor de eerste keer ergens naartoe waar de QR code gescand werd. De belangstelling voor de documentaire over Martin Luther King jr en de FBI was minimaal, er was nog een andere bezoeker. Jammer, want het is beslist de moeite waard.

Een documentaire, grotendeels in zwart-wit. Op veel fronten zwart wit. Witte mensen tegen zwarte mensen, goed tegen fout en niets ertussen. Indrukwekkende beelden van de lange mars naar Selma. Indrukwekkende beelden van negers/ zwarte mensen, afro-amerikanen, (of wat de juiste aanduiding ook mag zijn) die stilzwijgend met borden om hun nek lopen. Borden met de tekst: ik ben een man. Ja, wat anders denk ik. Het is nog wel de tijd dat mensen van kleur alleen in bepaalde delen van de bus mochten zitten. Burgerrechten voor hen bestonden nog niet zo lang.

De documentaire vertelt de opkomst van MLKjr tot zijn dood. Maar vooral de strijd van de FBI tegen hem. Een strijd waar ik nu niets van begrijp, maar die toen gerechtvaardigd leek. De grote angst van die tijd, (zestiger jaren) was voor het communisme. De redenering was dat MLK communistisch was en het zwarte deel van de bevolking zou ophitsen en dat de macht overgenomen zou worden. Alles werd in het werk gesteld om MLK in een kwaad daglicht te stellen.

Als je hier anderhalf uur naar zit te kijken is het een beangstigend geheel. De macht van instituten, het zwartmaken, de achterdocht enerzijds. De rust, vooral in de eerste jaren, de geweldloosheid die gepreekt werd, het vasthouden aan principes daar tegenover. Er speelden veel meer dingen een rol. Persoonlijke rancune bij de baas van de FBI, jaloezie, angst om je plek kwijt te raken. MLK was geen heilige, getuige zijn (vele?) overspel. Wel een man die gegrepen was door een ideaal. Waar hij uiteindelijk voor stierf, laf vermoord vlak voordat er een grote mars zou plaatsvinden.

Ik vond het een indrukwekkende kijkervaring. Mensen waar op neergekeken wordt, die niet meetellen. Wat dat betreft is er niet zoveel veranderd. Mensen zijn zo bij voorbaat schuldig verklaard. In de film klonk de vileine vraag: “Hoe komt het dat van alle immigranten in Amerika juist de Afro-Amerikanen zo in armoede leven? Dat klinkt als: je moet je invechten, zoals  hier in ons land klinkt. Het logische antwoord op deze vraag was: zij zijn geen immigrant maar als slaven hier naar toe getransporteerd en zijn al die jaren minderwaardig behandeld.

Ik heb weer wat om over na te denken. Het is een mooi tijdsbeeld met muziek uit die tijd. Aanrader dus! (de docu is ook via youtube te vinden)

Ik loop even naar boven, naar de kamer waar mijn aanwinsten liggen. Ik schuif een shirtje bij een rok, een vest erover, bekijk nog eens mijn nieuwe broek en bijpassend shirt en voel me weer blij. Na veel geaarzel besloot ik deze week een afspraak te maken bij een kledingzaak in Deventer, waar ik al heel vaak samen met jongste zus binnenwandelde en nooit iets kocht. Gisteren had ik winkeltijd, een uur. Langer was ook geen probleem, er kwam niemand na mij. Ik paste en paste, wikte en woog en ging me te buiten aan een uitgebreide garderobe. Anderhalf uur later verliet ik de zaak met een grote tas en glimlach.

Het was te mooi weer en Deventer is té leuk om gelijk weer de trein in te stappen. Ik liep wat rond, hoorde een paar vrouwen zeggen dat ze het winkelen zo misten. Ik kon het niet laten te zeggen dat ik het ook miste. Terwijl ik met een grote tas in mijn handen liep… ik heb ze maar naar “mijn”winkel verwezen. Geen idee of het effect had.

Ik draalde wat voor een boekwinkel, een antiquariaat. Plots stond de eigenaar voor me. Met een grijns op z’n gezicht zei hij: “Mevrouw, u weet toch nog wel dat u me om tien uur gebeld hebt? We hadden een heel leuk gesprek en nu mag u de winkel binnen komen hoor!” Er ontspon zich een bijzonder gesprek, ik kreeg de etalagetekst uitgelegd, hoorde de corona-frustraties en vertrok, zonder boek.

Het is grappig, normaal kom je om te shoppen, nu kon dat niet. Daardoor lette ik veel meer op de huizen en straatjes. De schoonheid van Deventer viel me weer op. Ik liep naar de IJssel en vond een leeg bankje. Geen zee, wel water. Een mevrouw vroeg me of ik bekend was in Deventer. Nou nee, zo bekend ben ik niet. Zij kwam uit Twente,  vertelde ze. En ze was het wandelen in eigen omgeving helemaal zat en wilde met haar partner, nee echt niet haar man, die had ze niet meer, een dagje wat anders doen.

Ik bekende dat ik daar ook woon. Ha, dat gaf herkenning! “Bij ons zijn de mensen veel aardiger”, vond ze. Ze noemde wat voorbeelden. Waarna ik mijn boekwinkelverhaal vertelde. Er volgden van haar kant nog wat ontboezemingen uit haar eigen leven.

Dat “bij ons” vond ik wel bijzonder. We hebben het over ongeveer een uur autorijden en ik vraag me af of cultuurverschillen dan zo opvallend zijn. Of eigenlijk weet ik het wel.

Het blijft een rare manier van winkelen zo. Het viel me op dat in dit stadscentrum meer te doen was dan in ons eigen centrum. De winkeliers die ik sprak probeerden met humor de moed erin te houden. Al klonk ook wel: het is eigenlijk niet zo uit te leggen, supermarkten open, zogenaamde essentiële drogisterijen geopend, en bij ons dit. Ik snap het helemaal.

Het was heerlijk om weer even te shoppen en ergens anders te zijn. In de trein was het erg rustig. Thuisgekomen showde ik mijn aankopen. Ze werden van harte goedgekeurd. (voorzover ik die goedkeuring nodig heb :-))