Categorie: Gehoord/ gezien/ gelezen Pagina 3 van 20

Gisteren luisterde ik een podcast die nieuw voor me was: de ongelooflijke podcast. Ik denk dat ik voorlopig weer vooruit kan met “luistervoer”. In het gesprek van gisteren ging het onder anderen, over het verdwijnen van kennis over geloven en dan vooral het christelijke geloof. Wie weet nog wat de betekenis is van christelijke feestdagen? Wie kent bijbelse namen? Het ging niet alleen over het verdwijnen van kennis, ook over het verdwijnen van geloof. Of geloof dat naar de  marge van het leven verschuift. Oftewel: secularisatie.

Als er in de quiz “De slimste mens” kijk en er is een vraag over de bijbel, blijft het me schokken hoe weinig mensen weten over bijbelse/ christelijke onderwerpen.

Nog schokkender is overigens het denigrerende spreken over de bijbel door Maarten van Rossum. Mopperen is zijn handelsmerk, och arme.

In het verhaal dat ik gisteren hoorde ging het over secularisatie, het loslaten van geloven en kerkelijk leven. En hoe er toch nog steeds wel mensen zijn die God willen leren kennen en daar heel intensief mee bezig zijn. Ik mag zo’n situatie van nabij mee beleven en het is bijzonder!

We waren in Arcen de afgelopen week. In een Roompot park, Klein Vink. Op dat terrein Klein Vink stond oorspronkelijk een groot klooster. Nu staan er in de achtertuin van dit park nog een paar gebouwtjes waar de laatst overgebleven missionarissen nog wonen, totdat ook zij geen woning op aarde meer nodig hebben.

Bij de ingang van het park vind je deze bijzondere  combinatie: Jezus aan het kruis, samen met een advertentie voor het park. God en het gewone leven naast elkaar, in elkaar. Niet als twee verschillende werelden, maar God in het alledaagse. God als altijd aanwezige, wat je ook doet en waar je mee bezig bent. Secularisatie is ook, of juist, het scheiden van werelden: het alledaagse en het bijzondere. Geloven wordt en is zo makkelijk iets voor de zondagen. En toch vond ik dit een vreemd beeld, in mijn beleving ‘klopt’ dit niet.

Gisteren fietste ik er weer langs en keek er nog eens naar. Even later had ik een lied in mijn hoofd. Iets wat vaker gebeurt en meestal ervaar ik het als bijzonder. zo ook gisteren.  Het lied past bij wat er op dat moment in mijn hoofd rondgaat.

Gisteren was het dit lied:

Een oud kerklied, het evangelie in een notendop!

Het kan verrassend zijn verschillende recensies van een film te lezen. Ik las de recensie van de film Burden in het Nederlands Dagblad, het Parool en in de Volkskrant.

Het Nederlands Dagblad geeft vijf sterren, de Volkskrant 3 als ik me goed herinner, hoeveel sterren het Parool geeft weet ik niet meer. Wat vonden wijzelf?

De film speelt eind negentiger jaren vorige eeuw en begint met een scène waarin een museum van de KKK wordt geopend. KKK staat voor Ku Klux Klan. 

Een organisatie die het blanke ras verheerlijkt en zich ver boven andere rassen stelt. De hoofdpersoon uit de film, Mike Burden,  is lid van de KKK. Hij is voorbestemd om opvolger van de oprichter van het museum te worden en krijgt de koopakte van het museumgebouw. Het is een ruige wereld van de blanken die zichzelf de besten vinden.

We zien ook de reactie van een (deel van) de zwarte bevolking van deze stad, en dan vooral die van dominee Kennedy en zijn gemeente. Zij willen geen haat maar liefde. Ze demonstreren voor het museum, wat woedende en beledigende reacties oplevert.

Mike Burden ontmoet Judy, een alleenstaande moeder, die niets van de KKK moet hebben. Ze worden verliefd en voor/ door haar verlaat Mike de KKK. Die neemt wraak en probeert op alle mogelijke manieren het leven van Mike en Judy te verpesten.
Ze krijgen onderdak bij de dominee en zijn gezin. Dit levert (uiteraard) grote spanningen op, juist ook binnen het gezin van de dominee. In hoeverre is Mike zijn racisme kwijt? Hoe ver ga je in je naastenliefde? Ondanks alles ziet de dominee het als zijn roeping om hulp te geven. De dominee zoekt en vindt werk voor Mike, die z’n baan door toedoen van de KKK kwijt is geraakt.

Aan het slot van de film zien we dat Mike gedoopt wordt, en opgenomen wordt in de donkere gemeente. Klinkt als eind goed al goed.

Dit verhaal klinkt heel erg als een feel-good movie. Dat was een van de kritieken in genoemde kranten. De Volkskrant schamperde wat, dat de verandering van Mike wel heel erg snel ging. Het Parool zag enkele ongeloofwaardige dingen in het script. Het Nederlands Dagblad zoomde vooral in op het onderwerp genade.

Genade is de rode draad in dit verhaal. De moed en de kracht van vooral de dominee, soms tegen de wens van zijn gezin in. Standvastig zijn, geven om je medemens, in dit geval: geven om je vijand. Letterlijk de opdracht van Jezus: heb je vijanden lief, in praktijk brengen. De liefde van God doorgeven aan anderen. Het veranderen van Mike, wat onmogelijk lijkt bij mensen is mogelijk bij God.

Wij waren onder de indruk van dit verhaal. Een verhaal dat niet alleen een verhaal is, maar echt gebeurd is. Aan het einde van de film komen de ‘echte’ Mike Burden en Jody en ook dominee Kennedy in beeld. Het museum van de KKK is in handen gekomen van de kerkelijke gemeente. Dankzij de koopakte die Mike gekregen had van de KKK.

Eerlijk gezegd was ik verbaasd dat die hele KKK nog zo speelde en zo’n rol nog had in de jaren 90. Ik kan me van heel vroeger nog wel krantenfoto’s herinneren van mensen in bizarre witte kleren, die kruizen verbranden. Dat was in deze film ook nog te zien.

Bioscoopbezoek in corona tijd is overigens niet het toppunt van gezelligheid. Iets van tien mensen in de zaal. Geen pauze. (dus ook geen verplichte consumptie) Na afloop werden we rij voor rij de zaal uitgeleid. Hopelijk komen we snel weer in andere tijden!

Al worden heel langzaam de maatregelen versoepeld, het blijft lastig elkaar niet aan te mogen raken, niet even een arm om iemand heen te slaan. Het lijkt zo ver weg, de tijd dat dat kon. Als ik nu een film of reportage zie waarin mensen wel dicht bij elkaar zitten, heb ik bijna de neiging te roepen dat dat niet mag… helpt ook echt, roepen naar de televisie. Het lijkt er op dat het niet aanraken al behoorlijk ingeburgerd is. Die anderhalve meter blijf ik lastig vinden.

Ter lering en vermaak een liedje!

In de afgelopen dagen las ik het boek OER. Het grote verhaal van nul tot nu, is de ondertitel. Geschreven door Corien Oranje, Cees Dekker en Gijsbert van den Brink. Een theologe/schrijfster, een nanobioloog, en een hoogleraar theologie. In dit boek(je) gaat het over hoe de geschiedenis van de aarde gebeurd zou kunnen zijn. Met als uitgangspunt niet het scheppingsverhaal uit Genesis, en wel de gedachte dat alles uit evolutie is ontstaan. Echter niet een evolutie met een spontane oerknal en dan verder, wel een evolutie door een doordacht scheppingsplan en onder “redactie” van God.
( Evolutie is het biologische begrip waarmee het proces van verandering in alle vormen van leven van generatie op generatie wordt aangegeven. Evolutie kan worden gedefinieerd als de geleidelijke verandering in populaties door overerving met variatie en natuurlijke selectie. bron: wikipedia.)

In de eerste hoofdstukken wordt verteld hoe het heelal is ontstaan. Ik zeg dat nu in een zin, uiteraard is het veel uitgebreider. Ik weet totaal niets over hoe en op welke manier,  alles ontstaan zou zijn door evolutie. Voor mij is dit dus nieuwe geschiedenis.

De hoofdpersoon in het verhaal is Proton. (de naam betekent begin, hij is onderdeel van een atoom) Als onderdeel van een atoom is hij steeds opnieuw onderdeel van grotere gehelen, het hele boek door. Nadat uit de doeken is gedaan hoe de aarde ontstaan is, volgt de geschiedenis zoals we die in de bijbel lezen. Opnieuw gezien vanuit het gezichtspunt van Proton. Hij maakte zelfs de openbaring van Johannes mee. Het boek eindigt met een verhaal over een ruimtevaartcapsule. Astronauten cirkelen rond de aarde. Ze vertellen aan elkaar dat er een tijd was waarin de aarde ineens veel schoner was. Dit kwam door een of ander virus dat over de aarde raasde, waardoor allerlei zaken stil kwamen te liggen…..

Ik heb dit boek in een paar dagen uit gelezen. Het is leuk en boeiend geschreven, het perspectief is knap gevonden en uitgewerkt. Of het eerste deel van het verhaal “klopt”, geen idee. Ik werd geraakt door het tweede deel dat de bijbelse geschiedenis vertelt. Ik ken de verhalen, de bijbelboeken. In dit deel raakte me (opnieuw) de trouw van God. Het geduld dat Hij met de mensen heeft, de liefde die Hij laat zien in zijn trouw. Dat vond ik hartverwarmend.

Christen zijn en denken over evolutie is een combinatie die een aantal jaren absoluut niet kon. Ik ben opgegroeid met het scheppingsverhaal. Met daarbij de waarschuwing: laat je dit los, dan laat je de bijbel vallen. Het hellende vlak verhaal.

Het bijzondere van dit boek is dat het het verhaal zoals verteld in Genesis, de eerste hoofdstukken, loslaat en tegelijk de hand en de liefde van de Schepper heel duidelijk laat zien.
Op 14 mei is het eerste exemplaar uitgereikt, inmiddels is een tweede druk in de maak. Ik las een lovende recensie in het Nederlands Dagblad en een nog lovender recensie in Trouw. Dat kopt: “Het briljante Oer zou zomaar eens het beste theologische boek van het jaar kunnen worden.”
Ik denk dat dit een boek is dat  best veel stof doet opwaaien. Ik ben benieuwd hoe het eruit ziet als het stof weer is neergedaald!