Vanmiddag ging ik weer eens naar ons filmhuis. Voor de eerste keer ergens naartoe waar de QR code gescand werd. De belangstelling voor de documentaire over Martin Luther King jr en de FBI was minimaal, er was nog een andere bezoeker. Jammer, want het is beslist de moeite waard.

Een documentaire, grotendeels in zwart-wit. Op veel fronten zwart wit. Witte mensen tegen zwarte mensen, goed tegen fout en niets ertussen. Indrukwekkende beelden van de lange mars naar Selma. Indrukwekkende beelden van negers/ zwarte mensen, afro-amerikanen, (of wat de juiste aanduiding ook mag zijn) die stilzwijgend met borden om hun nek lopen. Borden met de tekst: ik ben een man. Ja, wat anders denk ik. Het is nog wel de tijd dat mensen van kleur alleen in bepaalde delen van de bus mochten zitten. Burgerrechten voor hen bestonden nog niet zo lang.

De documentaire vertelt de opkomst van MLKjr tot zijn dood. Maar vooral de strijd van de FBI tegen hem. Een strijd waar ik nu niets van begrijp, maar die toen gerechtvaardigd leek. De grote angst van die tijd, (zestiger jaren) was voor het communisme. De redenering was dat MLK communistisch was en het zwarte deel van de bevolking zou ophitsen en dat de macht overgenomen zou worden. Alles werd in het werk gesteld om MLK in een kwaad daglicht te stellen.

Als je hier anderhalf uur naar zit te kijken is het een beangstigend geheel. De macht van instituten, het zwartmaken, de achterdocht enerzijds. De rust, vooral in de eerste jaren, de geweldloosheid die gepreekt werd, het vasthouden aan principes daar tegenover. Er speelden veel meer dingen een rol. Persoonlijke rancune bij de baas van de FBI, jaloezie, angst om je plek kwijt te raken. MLK was geen heilige, getuige zijn (vele?) overspel. Wel een man die gegrepen was door een ideaal. Waar hij uiteindelijk voor stierf, laf vermoord vlak voordat er een grote mars zou plaatsvinden.

Ik vond het een indrukwekkende kijkervaring. Mensen waar op neergekeken wordt, die niet meetellen. Wat dat betreft is er niet zoveel veranderd. Mensen zijn zo bij voorbaat schuldig verklaard. In de film klonk de vileine vraag: “Hoe komt het dat van alle immigranten in Amerika juist de Afro-Amerikanen zo in armoede leven? Dat klinkt als: je moet je invechten, zoals  hier in ons land klinkt. Het logische antwoord op deze vraag was: zij zijn geen immigrant maar als slaven hier naar toe getransporteerd en zijn al die jaren minderwaardig behandeld.

Ik heb weer wat om over na te denken. Het is een mooi tijdsbeeld met muziek uit die tijd. Aanrader dus! (de docu is ook via youtube te vinden)