Gehoord, gezien, gelezen en gedacht

Tag: Almatine Leene

Het eindeloze verhaal dat “vrouw en ambt” heet.

Zondag 8 november 2020: de eerste vrouwelijke dominee binnen de Gereformeerde kerken vrijgemaakt.
Almatine Leene werd in Hattem bevestigd. Zij was al een aantal jaren predikant in Zuid-Afrika. De eerste vrouwelijke dominee die binnen de GKv bevestigd werd.  Niet de eerste vrouw die theologie studeerde. Een aantal gereformeerde vrouwen verliet de GKv om in andere kerken predikant te worden. Zij voelden zich geroepen tot het ambt.

In het Nederlands Dagblad van 7 november stond een gesprek met haar. Daarin gaf zij aan het een goed idee te vinden als er gesprekken gevoerd zouden worden met deze vrouwen die de GKv verlieten. “Een excuus daarbij is nooit verkeerd, denk ik”, zo is te lezen. Verder op in deze krant staan interviews met een aantal van deze “kerkverlaters”. De teneur is een beetje dat de meeste van hen excuses niet nodig vinden, maar ze willen erkenning van hun pijn en waardoor die veroorzaakt is. Bijvoorbeeld doordat ze niet aan het avondmaal mochten, zoals een van hen vertelde. De doelstelling moet herstel zijn en dat opent de weg naar de toekomst. In mijn ogen lag het accent niet zozeer op excuses. Toch was dat in de dagen erna de hoofdmoot: “vrouwen willen excuses”.

Het verhaal van Almatine maakte indruk op mij. Mijn eerste gedachte was: ik hoop niet dat nu alleen mannen gaan reageren om te vertellen hoe dit nu verder moet en ingevuld wordt. Op Facebook kwam ik al snel een discussie tegen. Procedures werden van stal gehaald. Genoemd werd dat excuses niet nodig zijn, immers, deze dames waren ongehoorzaam aan het kerkgezag. Enzo verder. Allemaal mannen. Eerlijk gezegd ontneemt me dat de moed om er zelf iets van te zeggen.

Een en ander bracht wel weer pennen en hersenen in beweging. In een column in het ND  (woensdag 11 november) werd gesteld dat Almatine Leene excuses eiste. Beetje jammer dat dit in die column zo gesteld werd, dat geeft m.i. een vertekend beeld. Ik wil hier de blog van ds. Robert Roth nog noemen, hij schreef een mooie gedachtengang over dit alles. Een laag dieper dan voor of tegen vrouwen in ambten zijn. Maar ook de vraag: hoe verder, hoe met elkaar om te gaan, met deze toch wel grote tegenstelling.

Draag elkanders lasten, zo is de titel van de blog van ds. Roth. Dat zal in de praktijk best ingewikkeld zijn. Want wat houdt dat dan in? Je kunt met elkaar praten over hoe je deze dingen ervaart. Je wilt luisteren. Maar dan? Draag elkaars lasten, betekent dat dat je geen vrouwen in het ambt toelaat, omdat de ander dit schrifkritiek vindt, en tegen Gods wil?. Of sta je het wel toe, met pijn in je hart? Het is een bijna onneembaar geheel geworden.

Vandaag las ik in het Nederlands Dagblad dat er nagedacht wordt over het opnieuw naar de synode brengen van bezwaren tegen de genomen besluiten over m/v ambt. Het is een “nieuw” besluit, dus mag er opnieuw bezwaar gemaakt worden. De synode van Goes, waar nu de bezwaren behandeld zijn, heeft die niet toegewezen. “Dus” is er niet geluisterd. (welke president redeneert ook zo? 😉 )
In datzelfde artikel werd ook gesteld dat een herverkaveling binnen kerkverbanden, of de oprichting van een noodkerk, ook tot de opties horen. Hier worden de lasten dus alleen gedragen, zonder dat wie ook de kans krijgt mee te helpen dragen, je hebt de ander dan kennelijk niet nodig.

Ik word er eerlijk gezegd moe en verdrietig van.

Huisvrouw het hoogste ambt?

Als je een weekje weg bent, ligt er een stapeltje kranten op je te wachten bij thuiskomst. Die moeten nog wel gelezen worden. Vind ik. Ik las de krant van donderdag 28 en vrijdag 29 juli na elkaar, op dezelfde avond. Er vielen me twee artikelen op: in de ene krant stond iets met de kop: “Ruim baan voor vrouwen in de kerk”, het andere artikel was bedoeld als “Bemoediging voor eenverdieners”.

Almatine LeeneOp New-Wine had ik een seminar gevolgd van Almatine Leene. Zij is een gereformeerde theologe, die veel studie heeft gemaakt over de positie van mannen en vrouwen in de kerk. Het onderwerp van het seminar was: eenheid tussen mannen en vrouwen. Aan de hand van een aantal bijbelteksten vertelde zij een en ander over die eenheid. Ze benadrukte dat er een lijn in de bijbel te vinden is,  te beginnen in Genesis. Uit dit boek werden met name de hoofdstukken 1, 2, en 3 benoemd. Oude bekende teksten, die toch weer nieuw bleken te zijn. Wat mij vooral opviel is de gelijkheid tussen man en vrouw, samen voor de schepping zorgen en heersen.

In hoofdstuk 3 wordt de vloek na de zondeval genoemd. De zwangerschap die een last wordt genoemd, het begeren van je man, het heersen van je man. De man die moet zwoegen om zijn brood te verdienen. Let wel, dit is een vloek, geen nieuwe opdracht van God aan de mens. Het lijkt of hier de eenheid tussen mannen en vrouwen verscheurd wordt en er nieuwe taken gegeven worden. (bedenk ik nu) In het dagelijkse leven is deze vloek opvallend: mannen die van hun werk hun afgod maken, vrouwen die verdrinken in het (al dan niet) hebben van een relatie. In Efeziërs 5:21-33, dat ook nog aan de orde kwam, gaat het opnieuw over eenheid. Over het samenwerken,  zoals ook in Genesis 1 is genoemd.

Toen dus die kranten. In het eerste artikel staan een aantal argumenten voor meer vrouwen op leidinggevende posities in de kerk. Er wordt vanuit de missionaire praktijk gekeken. En ik ontdekte geen bijbels argument hiervoor. Uit de praktijk blijkt dat vrouwen hun mannetje kunnen staan, vind ik geen sterk argument. Het andere argument: hier is een zendingssituatie, dus alle hens aan dek evenmin. Het laatste argument: het is niet meer te verkopen, dat hoog opgeleide vrouwen in de kerk geen ambten/ leidinggevende taken mogen vervullen.

Ik vind het wel een gemis dat er geen vrouwen in de leidinggevende taken van een kerk zijn. Ik weet (bijna) zeker dat veel conflicten binnen een kerkelijke gemeente niet zo dramatisch zouden verlopen als er vrouwen mee kunnen denken en beslissen… en toch ben ik er niet uit wat er nu precies in de bijbel wordt bedoeld met de zwijgteksten en andere teksten..

Dan het volgende artikel, bedoeld als bemoediging voor eenverdieners. De regering heeft bedacht dat vrouwen moeten emanciperen en dat emanciperen bestaat in hun visie dan vooral uit betaald werk doen. Een eenverdiener betaalt veel meer belasting dan tweeverdieners met hetzelfde gezamenlijke inkomen. Ik heb er wel eens tabellen van gezien en het is ook werkelijk bizar hoe groot het verschil is in belastingaanslag. Zo worden mensen onder druk gezet om toch te (moeten) werken. De schrijver van deze bemoediging is onderwijzer en oud-SGP raadslid. De SGP, en ik dacht ook de CU, heeft zich hard gemaakt tegen deze wet. Zonder resultaat tot nu toe.
Deze auteur probeert helder te krijgen dat het natuurlijk belachelijk is wat de regering bedacht heeft, maar dat er ook een goede kant aan kan zitten. Hij ontwaart een soort geuzengevoel bij zichzelf. Laat de man maar de kost verdienen, en er zijn best nog wel mogelijkheden om te bezuinigen. En hij geeft een aantal tips, zoals minder dure verjaardagskado’s kopen, want verwennen is slecht. (overigens maak ik het mee dat er in gezinnen al helemaal geen geld is voor kado’s).  In mijn beleving zijn het nogal elitaire opmerkingen en van bovenaf opgelegde zaken. Altijd makkelijk om iets voor/over anderen te bedenken, als je zelf vast wel een redelijk/goed inkomen hebt.

Wat mij bovenal verbaasde/irriteerde/frustreerde waren de opmerkingen over studeren. Als er minder gezinsinkomen is, kunnen misschien niet alle kinderen studeren. Dan is het (uiteraard) logisch, dat de jongens wel studeren en de meisjes niet. Want, de jongens moeten later de kost verdienen, en de meisjes “- als zij in Gods voorzienigheid een gezin mogen stichten en kinderen ontvangen- het hoogste vrouwelijke ambt, namelijk dat van huisvrouw of moeder, zullen gaan vervullen, om daarin zalig te zijn”.

Dit is dan wel weer een heel ander uiterste! Ik heb geen idee hoe dit ingevuld zou moeten kunnen worden. Meisjes niet laten studeren met de gedachte dat er wel voor hen gezorgd wordt binnen een huwelijk? En mocht het niet tot een huwelijk komen? Dan alsnog een studie oppakken om in het eigen onderhoud te voorzien? En hoezo, hoogste ambt als huisvrouw of moeder? En waarop is dit gebaseerd? Ergens vaag hoor ik een weerklank uit een tekst uit 1 Timoteüs 2 vers 15. Overigens een ‘lastig’ bijbeldeel om te begrijpen en naar het nu over te zetten. Vrouwen mogen geen onderwijs geven (dus alleen maar mannelijke catecheten? dat wordt een groot probleem) en mannen moeten met geheven handen bidden…..

Kortom, ik snap geen barst van dit soort artikelen. Ze zetten me wel aan het denken.En maken me kwaad, tenminste dat laatste artikel. Het ambt van de vrouw als huismoeder. Wat een verspilling van talenten. (ja, ik weet dat je in je taak als moeder ook veel talenten kwijt kunt/nodig hebt) Wat een kortzichtige visie op ouderschap. Wat een toegeven aan traditie, in plaats van nadenken over bijbelse noties. Dat laatste mis ik, in beide artikelen.

Wat vind jij?

 

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema gemaakt door Anders Norén