Deze titel stond boven een interview in de zomertijd, de zomerse zaterdagbijlage van Trouw.
Een interview met Svend Brinkmann (foto), hoogleraar psychologie in Denemarken. Hij veegt min of meer de vloer aan met zelfhulpboeken. Niet zozeer omdat die boeken zo slecht zijn, al stelt hij de terechte vraag waarom er zoveel van die boeken zijn. Waarom iedere keer weer een nieuw boek, wie schrijft het echte zelfhulp boek? Hijzelf misschien? Ik ben wel razend nieuwsgierig naar zijn eigen boek: Standvastig.
In het gesprek wordt genoemd dat er vaak gezegd wordt dat je eerst goed voor jezelf moet kunnen zorgen, voordat je voor een ander kunt zorgen. Ik herken deze stelling, gebruik het zelf ook wel. Als voorbeeld hierbij wordt nogal eens het vliegtuig gebruikt: eerst zelf je zuurstofmasker omdoen, voordat je je kinderen helpt. Een betere vergelijking is, volgens SB, je een hele hoop mannen en vrouwen in een vliegtuig voor te stellen die als een bezetene in hun masker aan het ademen zijn- terwijl het vliegtuig als een razende naar beneden suist en niemand even opstaat om eens te controleren of er eigenlijk wel een piloot in de cockpit zit..
Er worden veel dingen genoemd in dit interview. De enorme nadruk op onszelf, onze zelfontplooiing, met daarbij het “risico”, gevaar, dat zelfhulp een nieuwe religie kan worden. Met als verschil dat bij religie de betekenis buiten jezelf wordt gezocht en gevonden, en in de zelfhulpindustrie (!) in jezelf.
Ik vond het een boeiend en misschien ook wel onthutsend verhaal. Het zette me wel weer met beide benen op de grond. De vraag kan gesteld worden wanneer je ’tevreden’ bent met jezelf. Ik wil absoluut niet gaan beweren dat jezelf ontwikkelen/studeren, overbodig zou zijn. Maar het voortdurend focussen op jezelf, ik herken het wel (een beetje) De stelling dat je eerst voor jezelf moet zorgen, voor je er voor een ander kunt zijn, kwam ik pas nog weer tegen in het boekje: “365 dagen succesvol, het relatieboek”. Ook daar eerst uitgebreid aandacht voor de relatie met jezelf, daarna met de ander. (deze indruk is gebaseerd op doorbladeren, heb het boekje nog niet gelezen/ uitgewerkt)
Ik zat nog wat te puzzelen over dit verhaal. En over de gedachte dat je eerst goed voor jezelf moet (kunnen) zorgen voor je er voor een ander kunt zijn. Ik vraag me af hoe dat in de kerk werkt. De gedachte daar is vaak dat eerst ‘binnenskamers’ alles goed moet verlopen, voordat je je bezig kunt houden met de mensen buiten de kerk. Dan zijn we druk met de organisatie binnen, met als risico dat daar conflicten over ontstaan. Maar die drukte en activiteiten binnen kunnen zomaar een dekmantel worden om niet naar buiten te hoeven gaan….